Αν είστε κι εσείς λίγο σαν εμένα, τότε μάλλον περάσατε τις πρώτες εβδομάδες της καραντίνας προσπαθώντας να αναπληρώσετε (και) το ρόλο της δασκάλας για τα παιδιά σας. Τα βάλατε με το ζόρι να κάνουν επανάληψη στη γλώσσα και τα μαθηματικά, τους τυπώσατε άπειρες σελίδες με ασκήσεις και τεστ και κάθε μέρα τους γκρινιάζατε για τα μαθήματα σχεδόν όσο και μια «κανονική» μέρα –ή και περισσότερο. Και τώρα, έχετε περάσει στην άλλη φάση… Αυτή που πλέον νιώθετε κι εσείς ψυχικά εξαντλημένη για να ασχοληθείτε και με τα μαθήματά τους –ενώ από την άλλη συνεχίζετε να αγχώνεστε για το αν θα μείνουν πίσω στην εκπαίδευσή τους ή πόσο πολύ θα βλάψει το μυαλό τους το ότι παίζουν τόσες ώρες στον υπολογιστή!
Μην ανησυχείτε! Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα παιδιά μας συνεχίζουν να μαθαίνουν. Στην πραγματικότητα, δεν σταμάτησαν ποτέ τα μαθήματα –ανεξάρτητα από το αν έκλεισαν τα σχολεία. Όπως ίσως έχετε ήδη ανακαλύψει, κάτι μαγικό συμβαίνει όταν διαθέσουμε στα παιδιά το χώρο και το χρόνο να κάνουν διάφορα πράγματα: μαθαίνουν! Η μάθηση στις μικρές ηλικίες είναι μια φυσική διαδικασία που συμβαίνει χωρίς να χρειάζεται να κάνουμε κάτι γι’ αυτό! Μια απλή βόλτα στο πάρκο ή η συμμετοχή του παιδιού στις δουλειές του σπιτιού είναι απλές ευκαιρίες να αποκτήσουν ουσιαστικές γνώσεις!
Υπάρχει ένας όρος στην ψυχολογία που ονομάζεται «βιωματική μάθηση» και αναφέρεται στις γνώσεις που αποκτάμε όταν ασχοληθούμε με κάτι. Για την ακρίβεια, είναι από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους μάθησης. Είναι όταν εξερευνούμε μια κατάσταση, δοκιμάζουμε διάφορες μεθόδους για να την προσεγγίσουμε και τελικά μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Έτσι, αναπτύσσουμε την αντίληψη, τις γλωσσικές δεξιότητες, την κριτική σκέψη και, όταν βιώνουμε αυτή την εμπειρία μαζί με άλλους, τις κοινωνικές δεξιότητές μας.
Έτσι, παρόλο που αυτή τη στιγμή αυτό που βλέπετε είναι ότι το παιδί σας απλώς παίζει στο διπλανό δωμάτιο, στην πραγματικότητα γεμίζει το γνωσιακό του οπλοστάσιο! «Κάθε εμπειρία μπορεί να είναι μια ευκαιρία για γνώση –είτε προκύπτει αυθόρμητα στη στιγμή είτε είναι προγραμματισμένη προκειμένου να ανακαλύψει το παιδί τις διαφορετικές διαστάσεις της«, εξηγεί ο δρ. Colin Beard στο βιβλίο του,The Experiential Learning Toolkit. Μάλιστα, επισημαίνει ότι η εκπαίδευση του παιδιού μπορεί να επιτευχθεί όχι μόνο έξω από τη σχολική αίθουσα αλλά και χωρίς την παρουσία δασκάλου!
Πώς θα βοηθήσουμε το παιδί να μάθει
Ο δρ. Knud Illeris καθηγητής δια βίου μάθησης στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης στη Δανία επισημαίνει ότι οι τρεις βασικοί πυλώνες της μάθησης είναι η σκέψη, η αίσθηση και η πράξη και ότι και οι τρεις μπορούν να αναπτυχθούν μακριά από τις σχολικές τάξεις –ακόμα και στο τραπέζι της κουζίνας μας! Και προτείνει να κάνουμε στα παιδιά μας αυτές τις ερωτήσεις, για να διευκολύνουμε την εκπαιδευτική διαδικασία αυτή την περιοδο:
- Πρόσεξες ότι…
- Τι έγινε όταν…
- Έχει ξανασυμβεί κάτι τέτοιο;
- Γιατί πιστεύεις ότι συνέβη;
- Πού αλλού μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε;
Με αυτές τις ερωτήσεις καθοδηγούμε τη σκέψη τους πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από μια εμπειρία (μπορεί να είναι απλώς η παρατήρηση ενός σκουλικιού που ανοίγει τρύπες στο χώμα), ενθαρρύνοντες έτσι μια διαδικασία που τελικά οδηγεί στην κριτική σκέψη, την ανάλυση, την επικοινωνία, τα τη συνεργασία και τη δημιουργικότητα –πάνω κάτω δηλαδή τα πιο σημαντικά από τα μαθήματα που περιλαμβάνει και το πρόγραμμα του σχολείου!