Μια Όπερα και.. για παιδιά, τη μουσική της οποίας υπογράφει ο Νίκος Κυπουργός πάνω στο ποιητικό κείμενο και τη σκηνοθεσία του Θωμά Μοσχόπουλου θα δούμε στη Λυρική Σκηνή από τις 9 Νοεμβρίου.«Πρίγκιπες και πριγκίπισσες που είναι και λίγο «βρωμόπαιδα», λασπωμένα ζωάκια με πολύ... μα πάρα πολύ «ανθρώπινα» στοιχεία στον χαρακτήρα τους, μεγάλοι που φέρονται σαν παιδάκια και «παιδιά» που ωριμάζουν».Η νέα όπερα και.. για παιδιά του Νίκου Κυπουργού σε ποιητικό κείμενο και σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου είναι ένα ανατρεπτικό παραμύθι όπου όλα είναι λίγο «πειραγμένα» και τίποτα δεν «είναι» όπως «φαίνεται» στην αρχή. Η ιστορία βασίζεται στο διάσημο παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν "Ο πρίγκιπας χοιροβοσκός" και μιλάει για έναν πρίγκιπα ο οποίος ντύνεται χοιροβοσκός για να κερδίσει την καρδιά της αλαζονικής πριγκίπισσας. Έτσι το δράμα αναμειγνύεται με την κωμωδία, το συναίσθημα με τον κυνισμό και η γοητεία με την απογοήτευση.
Για πρώτη φορά η Λυρική εγκαινιάζει και μια σειρά βραδινών παραστάσεων στην παραγωγή της όπερας και για παιδιά, μιας και πρόκειται για ένα θέαμα που αφορά εξίσου τα παιδιά και το ενήλικο κοινό.
Ο Νίκος Κυπουργός είναι ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες, υπήρξε στενός συνεργάτης του Μάνου Χατζιδάκι, ενώ έχει μεγάλη εμπειρία στην θεατρική και κινηματογραφική μουσική. Ξεκίνησε από την θρυλική Λιλιπούπολη, συνεργάστηκε με την Ξένια Καλογεροπούλου στην «Μικρή Πόρτα», ενώ το 1994 παρουσίασε μαζί με τον Θωμά Μοσχόπουλο το Σιωπή, ο βασιλιάς ακούει, ένα έργο προάγγελο της όπερας Προσοχή! Ο πρίγκιπας λερώνει. Ο συνθέτης σημειώνει για το νέο του έργο – το οποίο είναι παραγγελία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής: Στο νέο έργο υπάρχουν δύο κόσμοι. Ο ένας είναι πολύ καθαρός, είναι ένας «γυάλινος κόσμος», το παλάτι του βασιλιά, στο οποίο ζει η πριγκίπισσα, προστατευμένη από τον έξω κόσμο. Ο βασιλιάς δεν την αφήνει να βγει. Υπάρχει, όμως, και ο έξω κόσμος, στο οποίο ζουν τα γουρούνια. Είναι πρωτόγονος, βρώμικος, ενστικτώδης. Καθένας από τους δύο χαρακτηρίζεται από τη δική του μουσική. Στον κόσμο της πριγκίπισσας κυριαρχούν πιο «καθαροί», πιο κρυστάλλινοι ήχοι όπως αυτός των εγχόρδων και της τσελέστας. Στον έξω κόσμο η μουσική αντιμετώπιση είναι πιο σύγχρονη και ταυτόχρονα πιο πρωτόγονη: κυριαρχούν τα χάλκινα και κρουστά. Ο ένας κόσμος είναι πιο μελωδικός, ο άλλος πιο ρυθμικός. Σταδιακά, οι δύο κόσμοι, που στην αρχή είναι διαχωρισμένοι, συνδέονται. Φυσικά, στο σημείο όπου συναντώνται, βρίσκεται το μεγαλύτερο ενδιαφέρον: εκεί ενώνονται μουσικά όλα τα στοιχεία, τα διαφορετικά όργανα, οι ρυθμοί και η τονική αρμονία με πιο σύγχρονα στοιχεία.
Ο Θωμάς Μοσχόπουλος, ο οποίος επιστρέφει στην Λυρική δύο χρόνια μετά την μεγάλη επιτυχία Ο παπουτσωμένος γάτος, σημειώνει για το έργο και την συνεργασία του με τον συνθέτη: «Ο πρίγκιπας χοιροβοσκός, το παραμύθι του Άντερσεν πάνω στο οποίο βασίζεται η όπερά μας, χαρακτηρίζεται και στον τίτλο του ακόμη από αυτήν την αποκαλυπτική αμφισημία. Εδώ τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται. Οι πρίγκιπες και οι πριγκίπισσες δεν είναι καθόλου αναμενόμενοι και σίγουρα όχι ιδανικοί. Είναι συναρπαστικό το στοιχείο των ανατροπών των κλισέ που έχει αυτό το παραμύθι και αυτό είναι κάτι που φέρω κατευθείαν από τις παιδικές μου μνήμες. Η επιλογή του συγκεκριμένου παραμυθιού για να αποτελέσει το υλικό του λιμπρέτου της καινούριας μας δουλειάς με τον Νίκο Κυπουργό ήταν για μένα αυθόρμητη. Όλες οι αναλύσεις και η αιτιολόγηση της επιλογής ήρθαν μετά. Όπως δευτερογενής ήταν και η επεξεργασία ή η προσθήκη ηρώων που δεν υπογραμμίζονται στο παραμύθι του Άντερσεν. Η δική μας ιστορία δίνει χώρο στην Μικρή Ακόλουθο της κόρης του Αυτοκράτορα που τολμάει να είναι διαφορετική χωρίς να χάσει την σεμνότητά της. Που ξέρει τί θέλει και τί δεν θέλει χωρίς να κραυγάζει τις απόψεις τις. Και φυσικά στα Γουρούνια που με κάποιο τρόπο γίνονται αυτά οι συμπαθητικοί-αντιπαθητικοί αφηγητές της ιστορίας δείχνοντας μας τον κόσμο των ανθρώπων μέσα από τα μάτια τους: Ένα πραγματικό «χοιροστάσιο». Στον κόσμο αυτόν οι πρίγκιπες και οι πριγκίπισσες «λερώνονται» και «λερώνουν», χάνουν τις βεβαιότητες τους αλλά και την αλαζονεία τους, ανοίγοντας ίσως έτσι το δρόμο για ένα παραμύθι πιο βιωμένο, πιο πραγματικό, εντέλει πιο χειροπιαστό...»
Η παράσταση που έχει στήσει ο Μοσχόπουλος δεν δίνει απαντήσεις, μόνο θέτει ερωτήματα, δεν έχει το κλασσικό χάπι εντ «και ζήσαν αυτοί καλά» αλλά προτιμά να κλείνει το μάτι στο κοινό, λέγοντας: «ούτε καλά... ούτε τέλεια... ούτε wow! Αλλά... όσο καλύτερα μπορούσαν... Κι εμείς;... Θα δούμε». Η αμφισημία που συναντάται στα παραμύθια του Χ.Κ. Άντερσεν προσφέρει στον Μοσχόπουλο «πεδίο δόξης λαμπρό» προκειμένου να αναπτύξει την επιθυμητή «αναστάτωση» που θα αποκαλύψει σε κάθε θεατή κάτι διαφορετικό.
Την Ορχήστρα της Παιδικής Σκηνής της ΕΛΣ διευθύνουν ο Νίκος Βασιλείου και ο Γιώργος Αραβίδης. Τα σκηνικά είναι της Ευαγγελίας Θεριανού, τα κοστούμια της Κλαίρ Μπρέισγουελ, οι φωτισμοί του Λευτέρη Παυλόπουλου και η κινησιολογία της Ξένιας Θέμελη. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους συναντάμε διακεκριμένους Μονωδούς της ΕΛΣ.
Σύνοψη / Τα τρία γουρουνάκια-αφηγητές της ιστορίας ξεκινούν σχολιάζοντας περιπαικτικά τους ανθρώπους που δίνουν τόση σημασία στον έρωτα, ο οποίος τους αποβλακώνει και χάνουν την ησυχία και την βολή τους. Για παράδειγμα, ο πρίγκιπας του παραμυθιού μας είχε ερωτευτεί την κόρη του αυτοκράτορα χωρίς καλά-καλά να την έχει δει. Αυτό όμως δεν πτοεί τον πρίγκιπα, ο οποίος αποφασίζει να στείλει τα δύο πολυτιμότερα πράγματα που έχει στο μικρό βασίλειό του ως δώρα στην κόρη του αυτοκράτορα προκειμένου να την κατακτήσει: Ένα ρόδο, το οποίο ανθίζει μια φορά στα πέντε χρόνια στην τριανταφυλλιά που φυτρώνει πάνω στον τάφο του πατέρα του και το γλυκόλαλο αηδόνι που φωλιάζει μες τις φυλλωσιές της.
Όμως, η κόρη του αυτοκράτορα είναι εντελώς αλλιώτικη απ' ό,τι την φαντάζεται ο πρίγκιπας. Μεγαλώνει σε ένα υπερβολικά προστατευμένο περιβάλλον, όπου ναι μεν της παρέχονται τα πάντα αλλά δεν της επιτρέπεται ποτέ να βγει στον έξω κόσμο και να έχει επαφή με ο,τιδήποτε ζωντανό, με τίποτε «απ' αυτά που πεθαίνουν» για να μην στεναχωρηθεί από την πιθανή απώλειά τους. Κι αυτό την έχει κάνει νευρική και κακομαθημένη. Έχει μάθει να εκτιμά μόνο τα τεχνουργήματα και να παίζει με «κουρδιστά» παιχνίδια. που «όταν χαλάσουν παίρνουμε άλλα, πιο καλά». Οπότε, όταν της μεταφέρονται τα δώρα του πρίγκιπα, εκείνη τα απορρίπτει και τον περιφρονεί.
Ο πρίγκιπας, πολύ πληγωμένος και θυμωμένος, θέτει σε λειτουργία ένα σχέδιο εκδίκησης. Μεταμφιέζεται σε χοιροβοσκό και προτείνει στον αυτοκράτορα να «βάλει τάξη στο χάος του χοιροστασίου του» -γιατί η αλήθεια είναι ότι τα γουρουνάκια δεν έχουν σταματήσει να σαρκάζουν και να σχολιάζουν ό,τι γίνεται. Όταν τα γουρουνάκια προσπαθούν να προειδοποιήσουν τον αυτοκράτορα ό,τι ο «χοιροβοσκός» δεν είναι αληθινός, εκείνος τους αποκαλύπτει την τρομερή αλήθεια που αγνοούσαν τόσο καιρό: Δεν τα ταΐζουν τζάμπα επειδή είναι πιο έξυπνα από τα άλλα ζώα, αλλά για να τα σφάξουν όταν παχύνουν αρκετά. Τα γουρουνάκια γκρεμίζονται σε απελπισία αλλά ο πρίγκιπας-χοιροβοσκός υπόσχεται να τα σώσει αν κρατήσουν το στόμα τους κλειστό. Πριν, όμως, θέσει σε εφαρμογή το πονηρό του κόλπο παρατηρεί την τρυφερή μικρή ακόλουθο της κόρης του αυτοκράτορα, που έχει περισυλλέξει με αγάπη τα δώρα του, ενώ έχει διαταγή να τα πετάξει στα γουρούνια να τα φάνε. Ελευθερώνει το αηδόνι και βάζει το τριαντάφυλλο σε ένα κρυστάλλινο βάζο.
Δεν περνάει πολύς χρόνος και ενώ γουρούνια και αυλικοί αναρωτιούνται τι ακριβώς είναι αυτός ο μυστήριος αλλά και γοητευτικός τύπος, ο χοιροβοσκός, αυτός παρουσιάζει μια θαυμαστή εφεύρεση: μια χύτρα με κουδουνάκια που όταν βράζει, ο ατμός της κάνει το καπάκι που χοροπηδάει να κουδουνίζει σε έναν γνώριμο σκοπό, πολύ προσφιλή στην κόρη του αυτοκράτορα και από τη μυρωδιά του ατμού μπορείς να μυρίσεις ό,τι φαγητό μαγειρεύει η κάθε κουζίνα στην γειτονιά. Η κόρη του αυτοκράτορα που έχει σκάσει από την πλήξη περιμένοντας τον «πρίγκιπα των ονείρων της» τρελαίνεται για τέτοια «παιχνιδάκια» και θέλει να το αποκτήσει με κάθε κόστος. Ο χοιροβοσκός όμως της ζητάει για αντάλλαγμα να του δώσει δέκα φιλιά. Εκείνη αρχικά αρνείται, όμως, τελικά, έξαλλη ενδίδει. Εν τω μεταξύ ο χοιροβοσκός αντιλαμβάνεται ότι η μικρή ακόλουθος θα χαιρόταν να του δώσει εκείνη τα δέκα φιλιά. Τελικά, όμως, τα παίρνει από την κόρη του αυτοκράτορα, η οποία είναι εκστασιασμένη με το καινούριο της απόκτημα και διασκεδάζει με τις αυλικούς της μαντεύοντας τι μαγειρεύουν οι γείτονες.
Μέχρι που ο χοιροβοσκός εμφανίζει και την επόμενή του εφεύρεση: Μια ροκάνα που όταν την γυρίζεις παίζει όλους τους γνωστούς χορούς και μουσικές, κάνοντας όλους να χορεύουν στον ρυθμό της. Εδώ η διαπραγμάτευση είναι πολύ σκληρή γιατί ο χοιροβοσκός ζητάει εκατό φιλιά για αντάλλαγμα. Η κόρη του αυτοκράτορα θέλει την ροκάνα τόσο πολύ ώστε τελικά υποχωρεί και προς μεγάλη απογοήτευση της ακολούθου, που είναι φανερά πλέον ερωτευμένη με τα θλιμμένα μάτια του χοιροβοσκού, αρχίζει να του δίνει τα εκατό φιλιά.
Ο αυτοκράτορας, όμως, κάποια στιγμή αντιλαμβανόμενος την φασαρία στο χοιροστάσιο βγαίνει απ' το παλάτι για να ανακαλύψει με φρίκη ότι η κόρη του κυλιέται στις λάσπες και φιλιέται με το χοιροβοσκό. Βαθιά σοκαρισμένος, τον διώχνει από το βασίλειο ενώ τιμωρεί την κόρη του τοποθετώντας την στη θέση του, χοιροβοσκοπούλα στις λάσπες μαζί με τις αυλικούς της, μέχρι να βρεθεί κάποιος που να την παντρευτεί. Εκείνη θυμάται τον πρίγκιπα που της είχε στείλει το ρόδο και το αηδόνι. Πιστεύει ότι αυτός τουλάχιστον θα τη θέλει, χωρίς να ξέρει ότι βρίσκεται δίπλα της μεταμφιεσμένος.
Είναι η ώρα της εκδίκησης του πρίγκιπα: Την απορρίπτει όπως τον απέρριψε. Τώρα αγαπάει τη νεαρή ακόλουθο. Εκείνη, όμως, έκπληκτη του λέει ότι αγάπησε έναν χοιροβοσκό και όχι έναν πρίγκιπα. Αλλά πριν τον απογοητεύσει τελείως του υπόσχεται να τον ακολουθήσει στο μικρό βασίλειό του και αν σιγά-σιγά, με το χρόνο, γνωριστούνε και αγαπηθούνε πραγματικά, τότε θα ζήσουνε μαζί. Οι δυο τους φεύγουν και η κόρη του αυτοκράτορα μένει απελπισμένη. Την κατηγορούν έως και οι αυλικοί της, οι οποίες εξαιτίας της έχασαν κι εκείνες τη δουλειά τους. Η κόρη του αυτοκράτορα αναρωτιέται τι άραγε χρειάζεται να κάνουν οι χοιροβοσκοπούλες. Οι αυλικοί απαντούν: «Να κάθονται στις λάσπες και να φυλάνε τα γουρούνια». Τα γουρούνια πετάγονται ενθουσιασμένα «Να φιλάνε τα γουρούνια!»... αυτό άκουσαν! Και ορμάνε στην αγκαλιά των κοριτσιών. Όταν αυτές τους απωθούν όλο αηδία, αυτά εξηγούν ότι δεν είναι απλώς τρία γουρουνάκια αλλά τρείς πρίγκιπες μεταμορφωμένοι εξαιτίας μιας κατάρας: το φιλί των κοριτσιών θα λύσει τα μάγια και οι πρίγκιπες θα τις παντρευτούν. Τελικά τα κορίτσια πείθονται και φιλούν τα γουρουνάκια αλλά τα φώτα της σκηνής σβήνουν πριν προλάβουμε να δούμε αν τα γουρουνάκια έλεγαν αλήθεια και αν θα υπάρξει πράγματι χάπι εντ, ή αν τα πονηρά γουρούνια έλεγαν απλώς παραμύθια.
Συντελεστές/ Πληροφορίες:
Μουσική: Νίκος Κυπουργός
Σκηνοθεσία - Συγγραφή λιμπρέτου: Θωμάς Μοσχόπουλος
Πρεμιέρα 9 Νοεμβρίου 2013 στις 20.00
Πρωινές παραστάσεις (ώρα έναρξης 11.00): 10, 13, Νοεμβρίου 2013 / 4, 5, 6, 8, 10, 11, 12, 13, 15 Δεκεμβρίου 2013
12, 19, 21, 22, 24, 26 Ιανουαρίου 2014 / 2, 4, 5, 9, 23, 25, 26, 28 Φεβρουαρίου 2014, 16, 18, 19, 20, 21, 23, 27, 30 Μαρτίου 2014
Βραδινές παραστάσεις (ώρα έναρξης 20.00): 9 & 16 Νοεμβρίου 2013, 1 Δεκεμβρίου 2013, 23 Ιανουαρίου 2014, 27 Φεβρουαρίου 2014, 28, 29 Μαρτίου 2014
Πρίγκιπας: Νίκος Στεφάνου, Χαράλαμπος Αλεξανδρόπουλος, Ιωάννης Κάβουρας
Πριγκίπισσα: Μαριάννα Μανσόλα, Μαρία Μαυρομμάτη, Βάσια Ζαχαροπούλου
Βασιλιάς: Κωστής Ρασιδάκης, Νίκος Κοτενίδης, Κωστής Μαυρογένης
Ακόλουθος: Θεοδώρα Μπάκα, Μιράντα Μακρυνιώτη, Αθηνά Καστρινάκη
Αυλικοί: Νίκη Χαζιράκη - Μαριλένα Στριφτόμπολα, Λυδία Ζερβάνου - Αικατερίνη Κρασσά Τρία γουρουνάκια: Μανώλης Λορέντζος, Αρκάδιος Ρακόπουλος, Βασίλης Κωστόπουλος
Συμμετέχει η Ορχήστρα της Παιδικής Σκηνής της ΕΛΣ
Τιμές εισιτηρίων: €10, €15, €20, €25
Θέσεις περιορισμένης ορατότητας: €5, €7, €10, €12
ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ
• Σε κάθε μια από τις έξι βραδινές παραστάσεις (εκτός της πρεμιέρας) θα διατεθούν 150 θέσεις για ανέργους στην τιμή των €5. Για την αγορά των εν λόγω εισιτηρίων απαιτείται η επίδειξη κάρτας ανεργίας και δελτίου ταυτότητας.
ΠΑΚΕΤΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
• Με την ταυτόχρονη αγορά εισιτηρίων για τρεις παραγωγές όπερας ή οπερέτας παρέχεται έκπτωση 25 %
• Με την ταυτόχρονη αγορά εισιτηρίων για τρεις παραγωγές μπαλέτου παρέχεται έκπτωση 20%
Τα πακέτα ισχύουν:
• Για περιορισμένο αριθμό εισιτηρίων και για όλες τις ζώνες των τιμών
• Για τις παραγωγές που παρουσιάζονται στο θέατρο Ολύμπια