Print this page

Η φάση του «όχι» | Γιατί είναι σημαντική για το παιδί και πώς να «επιβιώσετε» μέχρι να περάσει

Αν το παιδί σας αντιδρά με ένα απόλυτο «όχι» σε ό,τι κι αν του ζητήσετε, μπορείτε να ηρεμήσετε γνωρίζοντας πως πρόκειται για μια απολύτως φυσιολογική -και θεμιτή- φάση της ανάπτυξής του.

Βάλε το μπουφάν σου, γιατί κάνει κρύο. Όχι! Βγάλε τα γάντια γιατί έξω έχει 40 βαθμούς Κελσίου. Όχι! Φάε το φαγητό που είναι το αγαπημένο σου. Όχι! Δώσε μου το χέρι σου να περάσουμε απέναντι στο δρόμο. Όχι!

Όλοι θέλουμε τα παιδιά μας γίνουν δυναμικά και ανεξάρτητα και να υπερασπίζονται με πάθος τον εαυτό τους και την άποψη τους…Και την ίδια στιγμή όλοι έχουμε γίνει έξω φρενών όταν αντιμετωπίζουμε ένα νήπιο που αρνείται κυριολεκτικά τα πάντα! Αυτό που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας τέτοιες στιγμές είναι πως πρόκειται για μια φυσιολογική φάση που έχει τη δική της σημασία στην ανάπτυξη του παιδιού.

Σκεφτείτε πως κατά τη νηπιακή ηλικία, ο άνθρωπος βιώνει την πιο γρήγορη ανάπτυξη που θα συμβεί στον εγκέφαλό του στη διάρκεια της ζωής του — περίπου 700 νέες νευρικές συνδέσεις δημιουργούνται κάθε δευτερόλεπτο! Μέρος αυτής της αναπτυξιακής έκρηξης οδηγεί και στη φάση του «όχι». Τα παιδιά μας γίνονται ανεξάρτητα μικρά ανθρωπάκια που έχουν τις δικές τους σκέψεις και απόψεις. Απλώς καταλαβαίνουν ότι δεν είναι κυριολεκτικά προεκτάσεις της μαμάς και του μπαμπά –αυτός ο διαχωρισμός είναι απαραίτητος για να γίνουν λειτουργικά άτομα. 

Την ίδια στιγμή, αυτό το «όχι» είναι ο δικός τους τρόπους για να δοκιμάσουν τα δικά μας όρια. Κάθε φορά που το ξεστομίζουν «κόβουν» τις αντιδράσεις μας. Θα ενδώσουμε; Ή θα εμείνουμε στη δική μας απόφαση; Από τη δική μας συμπεριφορά θα κατανοήσουν ποια είναι τα όρια και ποιος ο τρόπος με τον οποίο μπορούν να περιηγούνται στον περίπλοκο κόσμο γύρω τους.

Πώς να διαχειριστείτε την «περίοδο του όχι»

Εάν είστε γονιός ενός νηπίου, πιθανότατα σκέφτεστε ότι ναι, θα εκτιμήσετε τα πλεονεκτήματα αυτού του σταδίου κάποια στιγμή, όμως τώρα πρέπει να το πείσω να ετοιμαστεί για να φύγουμε από το σπίτι χωρίς να πρέπει να δώσω μάχη για αυτό. Πώς μπορείτε να πετύχειτε αυτόν τον φαινομενικά αδύνατο στόχο; Καταρχάς, μην το μαλώνετε.Δεν θα κερδίσετε τίποτα, και επιπλέον θα έχετε να αντιμετωπίσετε τα δάκρυά του. Να θυμάστε ότι η χρήση κάποιων έξυπνων στρατηγικών τώρα θα θέσει τις βάσεις για μια ισχυρή, θετική σχέση ανάμεσα σε εσάς και το παιδί σας αργότερα. Αυτές οι έξι τεχνικές μπορούν να βοηθήσουν:

Δώστε του επιλογές

Αντί να εκτοξεύετε διαταγές, δώστε στο παιδί σας δύο επιλογές (προσοχή, μόνο δύο, διαφορετικά τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα). Για παράδειγμα: «Θέλεις αυγό ή τοστ για βραδινό;» ή "Θα βουρτσίσεις τα δόντια σου πρώτα ή θα φορέσεις τις πιτζάμες σου και μετά;" Αυτή η στρατηγική μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε ένα «όχι» από την αρχή.

Μην αντιδράτε εν θερμώ

Είναι δύσκολο να μην χάσεις την ψυχραιμία σου όταν το παιδί παθαίνει υστερία στα ξαφνικά για ασήμαντους λόγους –όπως ότι του έπεσε το μπισκότο (το οποίο έριξε μόνο του στο πάτωμα επειδή δεν το ήθελε). Αλλά αν φωνάξετε ή απαιτήσετε μια λογική εξήγηση για αυτήν την παράλογη ενέργεια απλά θα ρίξετε λάδι στη φωτιά. Αντίθετα, προσπαθήστε να μην διαπραγματευτείτε μαζί τους ή να τα κάνετε να σταματήσουν την γκρίνια. Καλύτερα μην κάνετε τίποτα. Μπορεί να διαπιστώσετε ότι μόλις λίγα λεπτά αργότερα έχουν ήδη ξεχάσει το μπισκότο. Αυτή η απλή μικρή παύση μπορεί να εκτονώσει την κατάσταση. Στη συνέχεια, μπορείτε να προχωρήσετε σε μια άλλη δραστηριότητα και να αφήσετε πίσω σας τα κλάματα.

Αφήστε τα να σας βοηθήσουν

Τα νήπια θέλουν να μεγαλώσουν και να γίνουν όπως εσείς. Κάντε τους λοιπόν να αισθάνονται ότι τα θεωρείται ισότιμα και απαραίτητα για την επιτυχία μιας δουλειάς. Ζητήστε τους να μαζέψουν τα παιχνίδια που θέλουν να έχουν μαζί τους στο ταξίδι με το αυτοκίνητο ή να βρουν κάτι συγκεκριμένο στο ράφι του σούπερ μάρκετ. Κάθε φορά που το παιδί ακούει τη φράση «χρειάζομαι τη βοήθειά σου», νιώθει όμορφα και περήφανο για τον εαυτό του –ακόμα κι αυτό κρατήσει μόνο για 10 δευτερόλεπτα.

Χρησιμοποιήστε την απόσπαση προσοχής

Όταν όλα τα άλλα αποτύχουν, προτείνετε κάτι εντελώς άσχετο, όπως να παίξετε κρυφτό ή να τραγουδήσετε. Σύντομα, θα αρχίσει να γελάει και θα ξεχάσει τι ήταν αυτό για το οποίο ήταν τόσο αρνητικό.

Αφήστε το μερικές φορές να κάνει το δικό του

Όταν πρόκειται για κάτι σημαντικό (ή επικίνδυνο), εννοείται ότι θα είστε συνεπείς με τη στάση που τηρείται. Αλλά μερικές φορές, δεν υπάρχει λόγος να κολλάμε σε ένα «όχι». Αν δεν θέλει να φορέσει το συγκεκριμένο ρούχο στο σχολείο, αφήστο το να διαλέξει μόνο του. Θα νιώσει ότι έχει λίγη από την εξουσία που τόσο απεγνωσμένα θέλει και η απογοήτευσή του θα εξαφανιστεί.