Έρχεται μια στιγμή στη ζωή κάθε μητέρας (ή έστω στις περισσότερες) που βλέπει το παιδί της να γυρίζει το κεφάλι από την άλλη μεριά όταν πλησιάζει το κουτάλι στο στόμα του. Τι μπορούμε να κάνουμε για να εξασφαλίσουμε ότι το παιδί μας θα τρέφεται σωστά και θα δημιουργήσει συμπλέγματα που μπορεί αργότερα να οδηγήσουν σε προβλήματα που σχετίζονται με τη διατροφή; Ας μάθουμε, τουλάχιστον, τι δεν πρέπει να κάνουμε!
Το πιέζουμε να φάει
Γιατί δεν πρέπει να το κάνετε: Μερικές φορές, το να επιμείνεις να αδειάσει το πιάτο του όταν το παιδί αρχίσει να αρνείται να φάει άλλο φαίνεται σαν το πιο λογικό πράγμα στον κόσμο. Κι όμως, δεν είναι καλή ιδέα. Όταν πιέζουμε ένα παιδί να φάει μετατρέπουμε κάτι που θα έπρεπε να είναι μια ευχάριστη εμπειρία σε πόλεμο! Έτσι, μαθαίνει να συνδέει το φαγητό με νεύρα, γκρίνια και στρες, κάτι που σίγουρα δεν θα το μετατρέψει σε πιο «εύκολο» παιδί στα επόμενα γεύματα.
Η λύση: Προσπαθήστε να μην αγχώνεστε με το φαγητό του. Είναι πιθανό το παιδί να περνάει μια φάση όπου θέλει να αποδείξει την ανεξαρτησία του και η άρνησή του να οφείλεται σ' αυτό και όχι στο ότι δεν θέλει να φάει. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι σε λίγο θα πεινάσει και θα αποτελειώσει το γεύμα του. Πάρτε απόφαση ότι εσείς έχετε την ευθύνη του τι θα έχει το πιάτο του αλλά είναι δική του επιλογή το πόσο θα φάει.
Το ταΐζουμε ενώ είναι σε ηλικία που μπορεί να φάει μόνο του
Γιατί δεν πρέπει να το κάνετε: Μπορεί να σας δίνει μια αίσθηση ελέγχου το να κρατάτε εσείς το κουτάλι, όμως δεν είναι καλό για την ανάπτυξη του παιδιού σας. Αφήστε το παιδί να τρώει μόνο του, ακόμα κι αν πονάει η καρδιά σας να βλέπετε τις ντομάτες να καταλήγουν στη μοκέτα... Με αυτό τον τρόπο το βοηθάτε να αναπτύξει την αυτοπεποίθησή του και να γίνει ανεξάρτητο.
Η λύση: Προσπαθήστε να διδάξετε από πολύ μικρή ηλικία στο παιδί να πιάνει το κουτάκι και να τρώει μόνο του. Αφήστε το να πειραματιστεί και να παίξει με το φαγητό του. Κι αντί να κάθεστε δίπλα του και να το ταΐζετε, πάρτε τη φωτογραφική μηχανή και βγάλτε μερικές από τις διασκεδαστικές φωτογραφίες που θα έχετε από τη νηπιακή ηλικία του.
Όταν κάτι δεν του αρέσει, προσφέρουμε κάτι άλλο
Γιατί δεν πρέπει να το κάνετε: Τα παιδιά μπορεί να απορρίψουν πολλές φορές ένα φαγητό, όχι γιατί στ' αλήθεια δεν τους αρέσει αλλά επειδή δεν είναι εξοικειωμένα με την υφή, τη μυρωδιά ή τη γεύση του. Μην μπείτε στον πειρασμό να μαγειρεύετε κάθε μέρα άλλο φαγητό για το παιδί, διαφορετικό από αυτό της υπόλοιπης οικογένειας. Δεν είστε εστιατόριο!
Η λύση: Εάν δεν θέλει να φάει καθόλου από το φαγητό της ημέρας, μπορείτε να του ζητήσετε απλώς να δοκιμάσει λίγο και στη συνέχεια να φάει κάτι άλλο -εξίσου υγιεινό όμως! Εάν δεν θέλει ούτε αυτό, ας μείνει νηστικό και θα φάει όταν πεινάσει. Σε κάθε περίπτωση, μην το κάνετε ζήτημα και προγραμματίσετε να ξανασερβίρετε το ίδιο πιάτο μετά από μερικές μέρες.
Επιμένουμε να αδειάσει το πιάτο του
Γιατί δεν πρέπει να το κάνετε: Μπορεί εσείς ακόμα να θυμάστε τη δική σας μαμά που δεν σας άφηνε να σηκωθείτε από την καρέκλα εάν δεν αδειάζατε το πιάτο, όμως δεν υπάρχει κανένας λόγος να συνεχίσετε την παράδοση. Το παιδί μπορεί να αποφασίσει πόσο θέλει να φάει και πότε θα σταματήσει μόνο του. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που πιέζονται στο φαγητό έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διατροφικά προβλήματα.
Η λύση: Δώστε στο παιδί την ευκαιρία να επιλέξει τι θα φάει (μην του δώσετε όμως περισσότερες από δύο επιλογές). Είναι πιο πιθανό να φάει χωρίς διαμαρτυρίες ένα φαγητό που το έχει διαλέξει μόνο του.
Σερβίρουμε μεγάλες μερίδες
Γιατί δεν πρέπει να το κάνετε: Συχνά βάζουμε πολύ φαγητό στο πιάτο του παιδιού με την ελπίδα ότι όσο περισσότερο έχουν μπροστά τους τόσο περισσότερο θα φάνε. Αυτό όμως δεν ισχύει. Το στομάχι των παιδιών είναι πιο μικρό από το δικό μας και οι μερίδες τους πρέπει να είναι ανάλογες. Βλέποντας ένα βουνό από φαγητό μπροστά τους, είναι πιο πιθανό να νιώσουν αποστροφή παρά να τους ανοίξει η όρεξη. Ένας βασικός κανόνας για την ποσότητα που πρέπει να σερβίρετε στο παιδί είναι μια κουταλιά της σούπας για κάθε χρόνο της ηλικίας του. Εσείς φροντίστε το φαγητό να είναι θρεπτικό και υγιεινό και, αν το παιδί δεν χορτάσει, μπορείτε να του βάλετε κι άλλο.
Η λύση: Δοκιμάστε να βάλετε δύο-τρία διαφορετικά είδη τροφής σε μικρές ποσότητες. Η ποικιλία θα βοηθήσει να γίνει το γεύμα μια πιο ευχάριστη εμπειρία κι αυτό θα κάνει το παιδί να απολαμβάνει περισσότερο το φαγητό του. Αποφύγετε να αφήνετε το παιδί να τρώει ενώ παράλληλα παίζει ή βλέπει τηλεόραση.
Τα παρατάμε εύκολα
Γιατί δεν πρέπει να το κάνετε: Έχετε δίκιο, είναι εξουθενωτικό να πρέπει να καυγαδίζεις με το παιδί σε κάθε γεύμα (επί τουλάχιστον τρία την ημέρα). Όμως μην απελπίζεστε. Τα νήπια αλλάζουν συνήθειες και συμπεριφορές συνέχεια κι αν σήμερα σηκώνουν το σπίτι στο πόδι για να φάνε τις φακές τους, μπορεί την ερχόμενη εβδομάδα να τις φάνε χωρίς συζήτηση.
Η λύση: Μην έχετε την απαίτηση να τρώνε τρία μεγάλα γεύματα. Είναι προτιμότερο να τους δίνετε μικρές ποσότητες τροφής κάθε τόσο ώστε να έχουν ενέργεια όλη μέρα. Εάν συνηθίσετε να μην τα πιέζετε, τα παιδιά θα μάθουν να ισορροπούν τις ποσότητες που τρώνε συνολικά μέσα στη μέρα με βάση την όρεξή τους, που είναι και το πιο σημαντικό κριτήριο.
Τους τάζουμε γλυκό αν φάνε τα λαχανικά τους
Γιατί δεν πρέπει να το κάνετε: Είναι αλήθεια ότι η δική μας γενιά μεγάλωσε με την υπόσχεση ότι μπορούμε να φάμε σοκολάτα μόνο αν τελειώσουμε όλο τον αρακά. Όμως με το να «δωροδοκούμε» τα παιδιά με γλυκά καλλιεργούμε μια ανθυγιεινή σχέση με το φαγητό. Μπορείτε να τάξετε μια βόλτα στο πάρκο ή τη δυνατότητα να παίξετε μαζί μετά το φαγητό, όμως σε καμία περίπτωση μην συνδέεται την τροφή με την ανταμοιβή μιας συμπεριφοράς.
Η λύση: Δώστε το καλό παράδειγμα, φροντίζοντας όλη η οικογένεια να τρώει και να απολαμβάνει υγιεινές τροφές. Τα γλυκά δεν πρέπει να αποτελούν μέρος της καθημερινότητας αλλά να σερβίρονται σε ειδικές περιστάσεις.
Δίνουμε στο παιδί συνέχεια τα ίδια φαγητά
Γιατί δεν πρέπει να το κάνετε: Είναι πιο εύκολο να δώσετε στο παιδί κάτι που ξέρετε ότι του αρέσει -άρα, θα το φάει χωρίς διαμαρτυρίες. Όμως ο ρόλος σας στη διατροφή ενός νηπίου περιλαμβάνει επίσης την ευθύνη να το βοηθήσετε να διευρύνει τους ορίζοντες της γεύσης τους. Η ώρα του φαγητού είναι μιας πρώτης τάξης ευκαιρία για μάθηση, πειραματισμούς και διερεύνηση. Στην αρχή, μπορεί να απορρίψει τη νέα τροφή -συχνά ένα παιδί χρειάζεται να δοκιμάσει ένα φαγητό 10 ή και 20 φορές μέχρι να το αποδεχτεί. Είναι σημαντικό όμως να συνεχίσετε να προσπαθείτε. Το παιδί σας έχει ανάγκη την ποικιλία στη διατροφή του και είναι δική σας ευθύνη να την εξασφαλίσετε.
Η λύση: Κάθε μέρα ή έστω κάθε δυο-τρεις μέρες, προσφέρετε κάτι καινούριο στο παιδί. Εάν το απορρίψει, μην το κάνετε θέμα, απλά μαζέψτε το και θυμηθείτε να του σερβίρετε το ίδιο φαγητό μετά από μερικές μέρες.