H αυξανόμενη συχνότητα των Αυτιστικών Διαταραχών που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια και έχει προβληματίσει ιδιαίτερα τους ειδικούς. Tην τελευταία δεκαετία στις ΗΠΑ έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των αυτιστικών παιδιών που απευθύνονται σε κρατικές υπηρεσίες ενώ πρόσφατες μελέτες υπολογίζουν τη συχνότητά τους σε 1 στα 100 παιδιά. Αυτό σημαίνει ότι οι Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος δεν είναι σπάνιες. Αντίθετα, είναι πιο συχνές από πολλά άλλα παιδιατρικά νοσήματα όπως π.χ. ο Σακχαρώδης Διαβήτης ή το Σύνδρομο Down γεγονός που τις καθιστά πιεστικό πρόβλημα Δημόσιας Υγείας. Την ίδια στιγμή, στη χώρα μας δεν υπάρχει τρόπος πρώιμης ανίχνευσης των διαταραχών αυτιστικού φάσματος, κάτι που δυσκολεύει την έγκαιρη διάγνωσή τους η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς η πρώιμη αναγνώριση και θεραπευτική παρέμβαση οδηγούν σε πλήρη αποκατάσταση το 30% - 40% των παιδιών με Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος. Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει το τεστ «παĩς» που σχεδιάστηκε από τη Μονάδα Αναπτυξιακής Παιδιατρικής της Β’ Παιδ/κής Κλινικής Παν/μιου Αθηνών στο Νοσ. Παίδων «Π&Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ» με επικεφαλής την κυρία Λωρέττα Θωμαΐδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αναπτυξιακής Παιδιατρικής. Στόχος του είναι να ανιχνεύσει όσο το δυνατόν πιο έγκαιρα τα παιδιά που εμφανίζουν Διαταραχές Επικοινωνίας Αυτιστικού Φάσματος από τα φυσιολογικά παιδιά που εμφανίζουν απλή καθυστέρηση λόγου.
Σε ποια παιδιά όμως απευθύνεται η νέα δοκιμασία «παĩς»;
Σε παιδιά ηλικίας 18 μηνών έως 4 ετών που δεν έχουν τις αναμενόμενες για την ηλικία τους επικοινωνιακές δεξιότητες ή που καθυστερούν να μιλήσουν. Είναι γνωστό ότι οι επικοινωνιακές ικανότητες εξελίσσονται και εμπλουτίζονται ποιοτικά και ποσοτικά με ταχύτατο ρυθμό τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού. Είναι λοιπόν πιθανό, ένα φυσιολογικό παιδί μικρής ηλικίας με αργό ρυθμό εξέλιξης να μην έχει ακόμα κατακτήσει πλήρως τις επικοινωνιακές δεξιότητες για την ηλικία του. Πότε όμως αυτή η καθυστέρηση ή διαταραχή της επικοινωνίας αποτελεί πρώιμο σημάδι αυτισμού; Η σωστή, λοιπόν, ανίχνευση επικοινωνιακών διαταραχών τα πρώτα χρόνια της ζωής είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατί σε περίπτωση που υπάρχει αυτισμός, η πρώιμη παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει εξαιρετικά το παιδί.
Τι περιλαμβάνει;
Η Πρότυπη Αναπτυξιακή Δοκιμασία Ανίχνευσης Διαταραχών Επικοινωνίας «παĩς» αποτελείται από τρία τμήματα:
Α. Ειδικό ερωτηματολόγιο που απευθύνεται στους γονείς και συμπληρώνεται από τους ίδιους.
Β. Επιλεγμένες ερωτήσεις που θέτει στους γονείς ο εξεταστής με συγκεκριμένο τρόπο και
Γ. Πρακτική δοκιμασία την οποία χορηγεί ο εξεταστής στο παιδί.
Το τελικό αποτέλεσμα προκύπτει από μια σύνθετη εξίσωση που λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα και των τριών τμημάτων της Αναπτυξιακής Δοκιμασίας Επικοινωνίας «παĩς» καθώς και τη χρονολογική ηλικία του εξεταζόμενου παιδιού.
Η προγνωστική Αξία της Δοκιμασίας «παĩς» είναι σημαντική καθόσον όταν ένα παιδί έχει ανιχνευθεί από τη δοκιμασία ότι εμφανίζει διαταραχές επικοινωνίας αυτιστικού φάσματος, η πιθανότητα να είναι πράγματι έτσι είναι 93.5%. Αντίθετα η πιθανότητα ένα παιδί να εμφανίζει διαταραχές επικοινωνίας αυτιστικού φάσματος όταν δεν έχει ανιχνευθεί θετικά από τη δοκιμασία είναι μόλις 3.1%. Αυτό σημαίνει ότι είναι σχεδόν 30 φορές μεγαλύτερη η πιθανότητα ένα παιδί να έχει ανιχνευθεί θετικά παρά αρνητικά, με αποτέλεσμα να μην ανησυχεί άδικα τους γονείς χωρίς να υπάρχει λόγος.
Η Αναπτυξιακή Δοκιμασία Επικοινωνίας «παĩς» που κυκλοφορεί από το Μάρτιο του 2016 στη χώρα μας, θα χορηγείται από παιδιάτρους και ειδικούς θεραπευτές μετά από ειδική εκπαίδευσή τους, που θα γίνεται στη Μονάδα Αναπτυξιακής Παιδιατρικής στο Νοσοκομείο Παίδων « Π & Α ΚΥΡΙΑΚΟΥ»